Archive for the '2004' Category

Ad Clerum Nru 366 - Diċembru 2004

Published on December 1, 2004 in 2004.

Nru. 366

DIĊEMBRU 2004

F’dan l-aħħar xahar tas-sena nixtieq nerġgħa nfakkarkom f’ċerti ħwejjeġ li għandhom x’jaqsmu mas-Sena Ewkaristika, li bħalissa qegħdin niċċelebraw.

Nittama qabel xejn li tagħmlu kull ma tistgħu biex tippromovu l-inizjativi li jiena semmejt fiċ-ċirkulari tiegħi tal-25 t’Ottubru li għadda: bħal ma huma per eżempju t-tqarbin iktar ta’ spiss, it-tqarbina spiritwali u ż-żjara lil Ġesù Sagramentat. Mhux biżżejjed li wieħed isemmihom darba dawn il-pratiki ta’ pietà iżda jeħtieġ li ssir anki insistenza fuqhom.

Huwa ovju li dawn l-inizjativi, jew għall-inqas ħafna minnhom jgħoddu għalina s-saċerdot ukoll u mhux għal l-insara komuni biss.

Probabbli ħafna, li aktarx ċerti atti ta’ qima lejn l-Ewkaristija ilna nagħmluhom ħafna żmien u ma qegħdniex nistennew is-Sena Ewkaristika biex nibdewhomġ madanakollu din is-sena toffrilna okkażjoni tajba biex ċerti atti bħat-tqarbina tax-xewqa, il-vista u l-adorazzjoni Ewkaristika nagħmluhom b’assidwità u ħeġġa ikbar. Jalla matul din is-sena ta’ grazzja, l-ispiritwalità personali tagħna tissaħħaħ u tagħti sinjali ta’ progress.

Jiena nifhem ukoll li mill-Ewkaristija, li hija l-għajn u l-quċċata ta’ kull apostolat, matul din is-sena nirċievu wkoll enerġija ikbar biex inwettqu bil-qalb u b’impenn, l-ħidmiet pastorali li għandna afdati f’idejna b’hekk kollox jisfa għall-ikbar ġid spiritwali tal-Poplu t’Alla.

Nixtieq nagħmel aċċenn żgħir, għall-ċerti mpenji li hemm afdati lis-saċerdoti kollha tad-djċesi, u nistħajjel li mingħajr ebda eċċezzjoni, per eżempju l-Quddiesa ta’ kuljum, l-omelija tal-ħadd, il-qrar, eċċ.

Is-saċerdot li jiċċelebra l-Quddiesa tiegħu, b’umiltà, bil-fidi u l-ġabra, ikun qiegħed jagħmel l-isbaħ prietka, u l-eżempju tiegħu, iqanqal u jsaħħaħ il-fidi ta’ l-insara fl-Ewkaristija. Ma nixtieqx nerġgħa nirripeti dak li għidt ħafna drabi dwar l-omelija, ngħid biss li biha nistgħu nwasslu messaġġ siewi li bih nistgħu nħeġġu lis-semmiegħa għall-ħajja nisranija iktar profonda, fost l-oħrajn biex jirċievu ta’ spiss u kif jixraq is-sagramenti tal-Qrar u tat-tqarbin. Bħala ministru tas-Sagrament tal-Qrar, imbgħad is-saċerdot jista jfejjaq ħafna pjagi tar-ruħ u jgħin lil l-insara biex jimxu wara Kristu.

Żgur li nistgħu u għandna nittamaw li bil-għajnuna t’Alla niksbu bħala frott tas-Sena Ewkaristika l-qawmien spiritwali tagħna kif jistedinna l-Appostlu Missierna (Rom.13,11): “Waslet is-siegħa li intom tqumu min-ngħas: għax is-salvazzjoni tagħna hi eqreb minn meta bdejna nemmnu”, appell li nissimgħuh anki fil-Liturġija ta’ l-Avvent.

Nixtieqilkom b’qalbi kollha Milied Hieni u Sena Ġdida mfawwra bil-barka u l-paċi ta’ Kristu Feddej.

+ Nikol Ġ. Cauchi
Isqof t’Għawdex

Ad Clerum Nru 365 - Novembru 2004

Published on November 1, 2004 in 2004.

Nru. 365

  NOVEMBRU 2004

Hija ħaġa magħrufa li l-ħajja tagħna s-saċerdoti mhix ħajja ħafifa, u li fi żminijietna hi wisq iktar diffiċli milli kienet qabel.

Dawn il-kelmiet, li għidnihom aħna stess u smajniehom elf darba, dan l-aħħar tennihom il-Kardinal Murphy O’Connor, Arċisqof ta’ Westminster li ftit ilu, kien fi gżiritna għall-Kungress Internazzjonali tas-Saċerdoti f’intervista li kellu huwa qal: “Of course, it is not easy to be a priest in to-day’s culture…it is challenging, ‘contro corrente’ as it is for anyone to be a Christian nowadays“ (in Sunday Times - 31st October 2004, 47).

Iżda mhux biżżejjed li nagħrfu d-diffikultajiet li niltaqgħu magħhom, jeħtieġ ukoll li nsaħħu l-fidi tagħna fis-setgħa t’Alla li jista’ jgħinna fid-dgħufija tagħna, kif ukoll li nsaħħu tamitna, fl-għajnuna tiegħu li qatt ma tiġi nieqsa.

Ma nistgħux inħallu barra imbagħad jew nittraskuraw dawk il-mezzi, li bihom inkunu nistgħu nirbħu iktar bil-ħeffa d-diffikultajiet ta’ kull għamla li niltaqgħu magħhom.

Hawnhekk ser nipprova insemmilkom xi ftit minn dawn il-mezzi:
1.    Il-formazzjoni kontinwata, li dwarha fl-Ezortazzjoni Apostolika Post-Sinodali Pastores Dabo Vobis (n.70) jgħidilna li “hija eżiġenza li llum tinħass b’urġenza partikolari, minħabba t-tibdil mgħaġġel tal-kundizzjonijiet soċjali u kulturali tal-bniedmin u tal-popli li fosthom jitwettaq il-ministeru saċerdotali, iżda wkoll biex tkun tista ssir dik ‘l-Evanġelizzazzjoni Ġdida’ li hija wieħed mid-dmirijiet essenzjali u li ma jistgħux jitħallew għal darb’oħra, li għandha l-Knisja.”

2.    Il-fraternità ma’ saċerdoti oħra, li għaliha jirreferixxi il-Konċilju Vatikan II meta jgħid “Il-Presbiteri, mqegħdin fl-orni tal-presbiterat bl-ordinazzjoni, huma marbuta lkoll bejniethom b’rabta ta’ aħwa sagramentali intima; iżda jiffurmaw b’mod speċali Presbiterju wieħed fid-djoċesi li jkunu qegħdin jaqdu taħt l-isqof tagħhom. Għad li jintbagħtu fuq dan jew dak l-uffiċċju, b’danakollu wieħed hu l-ministeru saċerdotali li jkunu qegħdin jaqdu l-bniedmin” (Presbyterorum Ordinis, n.8)

3.    Il-karità pastorali, li dwarha l-Eżortazzjoni Apostolika Pastores Dabo Vobis tgħid: “L-istess, karità pastorali għandha timbotta lis-saċerdot biex jagħraf dejjem aħjar l-aspirazzjonijiet, l-ħtiġijiet, il-problemi u s-sensibilità ta’ dawk li fosthom iwettaq il-ministeru tiegħu: dawn id-destinatarji bis-sitwazzjonijiet konkreti tagħhom, personali, familjari u soċjali.” Is-Saċerdot li josserva dan il-parir, mhux biss jitħeġġeġ dejjem iżjed fil-karità pastorali, iżda wkoll ma jkollux għalfejn jilmenta li m’għandux x’jagħmel jew li jħossu frustrat. Ta’ min iżid ukoll dak li nsibu fil-Presbyterorum Ordinis (n.14), il-Presbiteri “billi jaqdu l-uffiċċju tar-ragħaj it-tajjeb, huma jsibu fl-istess taħriġ tal-karità pastorali r-rabta tal-perfezzjoni saċerdotali li biha jgħaqqdu l-ħajja spiritwali mal-ħidma esterna tagħhom. L-aqwa għajn ta’ din il-karità pastorali huwa s-sagrifiċċju ewkaristiku li għalhekk huwa l-qalba u l-għerq tal-ħajja kollha tal-presbiteru; hekk li r-ruħ saċerdotali għandha tħabrek biex tfassal il-ħajja tagħha fuq dak li jkun qed isir fuq l-altar tas-sagrifiċċju.”

4.    Il-Fiduċja f’Alla. Fis-saċerdot, ma għandha qatt tiġi nieqsa l-perżważjoni li Alla qiegħed miegħu u bħal Missier li jħobbu immensament, jieħu ħsiebu u lest li jagħtih kull għajnuna meħtieġa kemm għall-ispiritwalità personali kif ukoll għall-apostolat saċerdotali. Flimkien ma’ din il-fiduċja, meħtieġ li l-ħajja tas-saċerdot tkun ħajja ta’ talb mhux biss fil-liturġija u fit-talb kommunitarju iżda wkoll fit-talb vokali u mentali li s-saċerdot jagħmel waħdu.

+ Nikol Ġ. Cauchi
Isqof t’Għawdex

Ad Clerum Nru 364 - Ottubru 2004

Published on October 1, 2004 in 2004.

Nru. 364

OTTUBRU 2004

Fil-Knisja Kattolika kull għamla ta’ predikazzjoni inkluża l-omelija jeħtieġ li tkun diretta lejn il-fidi, cioè biex idawwal, tqanqal u ssaħħaħ fis-semmiegħa l-fidi nisranija. Difatti San Pawl jgħidilna: “Imma kif jistgħu jsejjħu lil dak li jemmnux fih? Kif jistgħu jemmnu f’dak li ma semgħux bih? Kif jistgħu jxandrulhom jekk ma jkunux mibgħuta? Bħalma hemm miktub: “Kemm huma sbieħ riġlejn dawk li jħabbru l-ġid” (Rum.10,14-15). Il-predikazzjoni għandha tgħin lis-semmiegħa biex ikunu kapaċi jagħtu xhieda nisranija fid-dinja.

Dwar il-predikazzjoni, fl-Evangelii Nuntiandi, n 42, naqraw li “l-fidi tiddependi mill-predikazzjoni u l-predikazzjoni mbagħad issir ħajja permezz tal-kelma ta’ Kristu. Din il-liġi li tana darba l-Appostlu Pawlu, għad fadlilha llum il-qawwa kollha tagħha.”

L-Eżortazzjoni Apostolika, tgħidilna wkoll li l-omelija hija strument validu u l-iktar adattat għall-evanġelizzazzjoni, u għalhekk tiswa biex isaħħaħ il-fidi tas-semmiegħa.

Għalhekk jixraq li naraw u nistaqsu dwar f’hiex waslet il-fidi tal-poplu tagħna. Ma humiex ftit is-sinjali li juru li l-fidi, f’ċerti individwi fil-popolazzjoni tagħna qegħda tonqos u marret lura bil-ħeden, fost dawn insemmu l-fenomenu tad-dagħa, in-nuqqas ta’ l-attendenza għall-Quddiesa tal-preċett, il-fatt li naqas it-talb fil-familja u ħafna sinjali oħra.

Jekk tonqos il-fidi reliġjuża, anki l-moralità tmur lura u tiddeġenera, u forsi għalhekk nosservaw madwarna kemm illaxkaw il-kostumi ta’ ċerti nies, u r-relattiviżmu morali li qiegħed iġib tant ħsara spiritwali. Id-domanda tiġi weħidha: x’nistgħu nagħmlu aħna? Jew aħjar x’għandna nagħmlu f’din is-sitwazzjoni?

S’intendi m’għandux jonqos it-talb li nagħmlu għalina nfusna u għall-poplu t’Alla fil-gżejjer tagħna. Ma għandhiex ninsew imbagħad, dak li għidna fuq dwar l-importanza tal-predikazzjoni u nkunu mħejjija biex inwettqu kif imiss dan il-ministeru.

Kull predikazzjoni timplika mopviment jew passaġġ minn fidi għall-fidi, il-fidi tal-predikatur lejn l-fidi tas-semmiegħa, kif ukoll il-progress u tisħiħ fil-fidi ta’ kull wieħed minn dawk li jkunu preżenti; għalhekk il-predikazzjoni trid tkun imsieħba mat-talb, għaliex bit-talb il-fidi tista ssib il-manteniment tagħha. Meħtieġa wkoll meditazzjoni tal-kelma t’Alla kif insibuha fil-Kotba Mqaddsa.

Dei Verbum, n. 25 : “Jeħtieg li l-kjeriċi kollha u l-ewwel nett is-saċerdoti u dawk kollha, bħad-djakni u l-katekisti, li jagħtu ruħhom leġittimament għax-xogħol tal-kelma, għandhom iżommu rwieħhom dejjem magħqudin ma’ l-Iskrittura permezz tal-qari qaddis ta’ spiss u ta’ studju tajjeb, li ma jsirx “predikatur fieragħ tal-kelma ta’ Alla minn barra dak li ma jismagħhiex minn ġewwa”(S. Wistin, Serm. 179,1) fil-waqt li għandu jqassam lill-insara fdati lilu l-ġid bla tarf tal-kelma ta’ Alla, l-aktar fil-Liturġija Imqaddsa.”

+ Nikol Ġ. Cauchi
Isqof t’Għawdex

Ad Clerum Nru 363 - Settembru 2004

Published on September 1, 2004 in 2004.

Nru. 363

SETTEMBRU 2004

l-Appostlu Missierna jgħallimna bi kliemu u bl-eżempju tiegħu; huwa li kien kollu żelu għas-salvazzjoni ta’ l-erwieħ u biex iwassal il-bniedmin għand Kristu, jiġbor fi ftit kliem il-karità pastorali tiegħu lejn kulħadd u ż-żelu pastorali tiegħu fil-kelmiet: “Sirt kollox għal kulħadd” (1 Kor 9,22). Ma kien hemm ebda kategorija ta’ nies li kienet eskluża mill-ħsieb u l-kura pastorali tiegħu. Hekk ukoll aħna għandna naħsbu fid-diversi kategoriji tas-soċjetà tagħna, sewwa jekk huma qrib tagħna kif ukoll jekk imbegħdin minna.

L-ewwelnett, ta’ min isemmi il-kategoriji skond l-etajiet, tibda mit-tfal u tispiċċa fl-anzjani. Hemm kamp kbir ta’ apostolat mat-tfal u ma’ l-adolexxenti; li kollha jeħtieġu t-tagħlim reliġjuż u l-formazzjoni nisranija; minħabba n-nuqqas ta’ kont tagħna jista jiġri dak li jilmenta fuqu l-profeta, “it-tfal jittalbu l-ikel, imma ma jagħtihom ħadd” (Lam. 4.4).

Iż-żgħażagħ, ikollhom ukoll il-problemi tagħhom, u xi drabi kelma ta’ saċerdot tista tkun ta’ għajnuna kbira għalihom. Il-koppji miżżewġin, għandhom jedd li jirċievu minn għandna t-tagħlim morali u pariri, biex jirnexxilhom jieħdu ħsieb uliedhom u jtellgħu familja tabilħaqq nisranija. Ma rridux ninsew l-anzjani, li fl-aħar fażi ta’ ħajjithom għandhom ukoll l-eżiġenzi spiritwali tagħhom.

Kategoriji oħrajn nistgħu nikklassifikawhom skond il-kundizzjoni tal-ħajja tagħhom, hemm nies b’saħħithom u oħrajn morda, xi wħud istruiti u oħrajn bla skola. Għall-grazzja ta’ Alla għandna ħafna li jħobbu l-Knisja u huma qrib lejna, iżda ma jonqsux dawk li huma mbegħda. Dawn ta’ l-aħħar fost l-oħrajn jeħtieġu l-karità pastorali tagħna, u ħerqa speċjali: speċjalment meta u jekk jersqu għas-sagrament tal-Qrar, jeħtieġ li nagħmlu li nistgħu biex inqanqlu f’qalbhom l-indiema u nsaħħu fihom il-fiduċja f’Alla u t-tama tal-maħfra.

Din il-lista ta’ “kategoriji” hija twila ħafna, u fiha nistgħu ninkludu wkoll, il-professjonisti, l-artisti, l-għalliema, l-membri tal-assoċjazzjonijiet u l-fratellanzi u fl-aħħar u mhux l-inqas l-abbatini eċċ.

Minn dan li għidna, jirriżulta li anke f’pajjiżna, huwa meħtieġ li l-Kleru ma jingħalaqx fis-sagristija, imma jkollu kuntatti pastorali man-nies ta’ madwaru. Però qatt ma huwa barra minn loku, li flimkien maż-żelu pastorali nżidu wkoll il-prudenza sabiex nintebħu b’dak li jista’ jkun ta’ periklu spiritwali għalina, jew ta’ skandlu għalihom u nevitawh fil-ħin.

Irridu nużaw ukoll attenzjoni xierqa ħalli ħadd ma jkun jista’ jakkużana b’xi għamla ta’ parzjalità jew diskriminazzjoni inġusta bejn kategorija u oħra tal-poplu nisrani. San Pawl jgħallimna wkoll li għandna nitolbu kontinwament għall-bniedmin, li huma diġa jew jistgħu jkunu iktar il-quddiem membri tal-merħla żgħira afdata f’idejjna. “Għalhekk aħna dejjem nitolbu għalikom li Alla tagħna jagħmilkom denji tas-sejħa tiegħu, u jagħmel li bil-qawwa tiegħu sseħħ kull rieda tajba tagħkom għall-ġid u kull ħidma tal-fidi tagħkom”(II Tess. 1.11).

+ Nikol Ġ. Cauchi
Isqof t’Għawdex

Ad Clerum Nru 362 - Awissu 2004

Published on August 1, 2004 in 2004.

Nru. 362

AWISSU 2004

Laqtitni ħafna din ir-riflessjoni li kont qiegħed naqra dan l-aħħar fil-ktieb ta’ Desiderato Erasmus ta’ Rotterdam: “The handbook of the Militant Christian” u nixtieq nikkwota għalikom dan il-paragrafu u nagħmel xi kommenti dwaru: “I feel that the entire spiritual life consists in this: That we gradually turn from those things whose appearance is deceptive to those that are real… from the pleasures of flesh, the honours of the world that are transitory, to those things that are immutable and everlasting. Socrates, had this in mind when he said that the soul will leave the body at the time of death, with little fear, if during life, it has, rehearsed death by despising material things” (“The Essential Erasmus” translated by John P. Dolan, page 62,63).

“Ir-rehearsal” jew prova minn qabel huwa ħaġa meħtieġa li l-bniedmin jagħmluh ta’ spiss. Biex insemmi xi eżempji, huma “rehearsals” il-provi tat-tiġrija, it-testijiet qabel l-eżamijiet, il-provi tal-funzjonijiet liturġiċi.

Imma din l-idea ta’ “rehearsal” qabel il-mewt tidher donnha ħaġa ġdida u kważi impossibbli. Għaliex il-mewt tiġi darba biss, u kif tista tagħmel prova u rehearsal għaliha, biex ma tkunx improviżata?

Madana kollu l-bniedem għaqli jgħid “cotidie morior” s’intendi mhux realment, iżda billi wieħed jipprova jinfatam minn dak li jfixkel il-libertà tar-ruħ, li tixtieq tersaq dejjem iktar qrib lejn Alla.

Jeżistu fil-ħajja tagħna, żewġ tendenzi kontra xulxin, u l-bniedem jeħtieġ li juża l-għaqal tiegħu kollu biex jagħmel għażla tajba, u jaqbad waħda minnhom, għaliex ma hux possibbli li nieħdu t-tnejn flimkien. Hemm it-tendenza tar-reliġjon li tipprova tispiritwalizza anki azzjonijiet li minnhom infushom huma materjali; eżempju ta’ dan insibuħ f’San Pawl meta jgħid: “Sew jekk tieklu, sew jekk tixorbu, tagħml x’tagħmlu, agħmlu kollox għall-glorja ta’ Alla” (1Kor 10,31). Bil-maqlub hemm it-tendenza l-oħra li tisforza biex timmaterjalizza, għemejjel li suppost li huma attivitajiet ta’ l-ispirtu, eżempju ta’ dan huma l-festi reliġjużi, li huma att ta’ kult u li xi drabi disgrazjatament huma okkażjoni ta’ ħafna abbużi bħal ikel u xorb żejjed eċċ.

Il-fidi u t-tama nisranija f’ħajja li għad trid tiġi jurina b’mod ċar u inekwivokabbli kif għandha tkun l-għażla tagħna, mhux biss bħala nsara, iżda iktar wkoll bħala saċerdoti ta’ Kristu.

Fid-dinja sekolarizzata ta’ llum, huwa diffiċli li wieħed iżomm dejjem quddiem għajnejh l-idejali tas-saċerdozju u jipprova jilħaqhom, iżda bil-għajnuna tal-grazzja t’Alla u bl-għajnuniet li toffrilna l-Knisja, ma hix ħaġa mpossibbli. Nistgħu ntennu dak li wassal lil Sant Wistin għall-konverżjoni tiegħu: “Si illi et illae, cur non et ego?! Hemm ħafna li rnexxilhom bl-għajnuna t’Alla, li jgħixu kif imiss il-ħajja saċerdotali bid-dmirijiet kollha tagħha; għaliex ma nagħmlux hekk aħna wkoll?

Dawn il-ftit riflessjonijiet li xtaqt naqsam magħkom għandhom tifsira iktar profonda, f’dawn il-jiem, li fihom iċċelebrajna il-funeral ta’ Dun Mikiel u offrejna suffraġju għar-ruħ tiegħu, hu li kien saċerdot umli u ta’ eżempju sabiħ għalina lkoll.

+ Nikol Ġ. Cauchi
Isqof t’Għawdex

Ad Clerum Nru 361 - Lulju 2004

Published on July 1, 2004 in 2004.

Nru. 36

 LULJU 2004

Għalina l-membri tal-Kleru, forsi iżjed mill-kategoriji l-oħra, huwa jedd u dmir li nkunu nagħrfu lilna nfusna u s-soċjetà li ngħixu fiha. Ma nistgħux ninjoraw dak li qed jiġri ħdejna u madwarna u l-anqas nistgħu nibqgħu indifferenti rigward it-tibdil magħġel li qed iseħħ fi żmienna u aktarx li ftit jew wisq jinfluwenza lilna wkoll.

Ta’ min jgħid madanakollu, li dan it-tagħrif ma għandux jikkonsisti f’ċerti mpressjonijiet li jkollna jew f’xi preġudizzju li jkun hemm fina u f’dawk li nagħmluha magħhom. Biex, ma naqgħux fl-ingann, flok nozjonijiet suġġettivi jeħtieġ li jkollna nformazzjoni oġġettiva, cioè bażata fuq il-fatti li ma jistgħux jiġu miċħuda. Biex tinkiseb din l-informazzjoni kemm jista’ jkun eżatta jiswa ħafna s-surveys u metodi oħra ta’ riċerka, li fi żmienna huma komuni ħafna fix-xjenzi psikoloġiċi u soċjali. Imma rridu neskludu xi riċerki jew ġbir ta’ informazzjoni li jsir minn nies dilettanti. Imma jeħtieġ li jsiru minn esperti jew nies li għandhom taħriġ apposta, sabiex fil-konklużjonijiet li jaslu għalihom il-“margin of error” jinżamm kemm jista’ jkun baxx.

Nixtieq hawnhekk, nirreferixxi għas-survey li sar dan l-aħħar fid-djoċesi tagħna, li huwa mibni fuq it-tweġibiet li taw il-qassisin għall-kwestjonarju, li ġie maħdum apposta għas-sitwazzjoni lokali.

Is-survey ma sarx biex naqtgħu li kurżità iżda biex ikollna ideja iktar ċara tar-realtà u niftħu iktar għajnejna għal ċerti ħtiġijiet ġodda fil-ħajja u fil-ministeru tal-qassisin.

Kwistjonarju bħal dan sar qabel ukoll fuq it-talb. Forsi kien hemm xi wħud li xtaqu li kien hemm domandi oħra u oħrajn dehrilhom li ċerti mistoqsijiet aħjar ma saru xejn, jew saru b’xi mod ieħor differenti.

Ċerti osservazzjonijiet ikunu jistgħu jittieħdu f’kunsiderazzjoni xierqa meta jsiru xi surveys oħra fil-ġejjieni. L-anqas kien jaqbel li ċerti punti sensitivi jitħallew barra għaliex jekk irridu tabilħaqq inpoġġu l-id tagħna fuq il-polz, u naraw fejn hi l-pjaga biex nipprovaw infejjquha, ċerti problemi li jinħassu ħafna ma stajniex naħarbuhom jew nipprovaw naħbuhom. Soltu ngħidu, m’hemmx aħjar milli wieħed ikun jaf il-verità sewwa jekk tferrħu u sewwa wkoll jekk tnikktu. Ma hemmx agħar, kif soltu ngħidu wkoll – milli wieħed jgħix fl-ingann.

Għad li s-survey huwa biss mezz indikattiv u mhux bil-fors finali u definitiv iżda jeħtieġ li r-riżultat li ħareġ minnu nifluħ, bir-reqqa, imma għandna nagħmlu dan bil-kuraġġ u bl-umiltà, sabiex naċċettaw il-verità u nammettu d-difetti u l-iżbalji tagħna biex inkunu lesti li nikkorieġu fejn hemm bżonn li jsir hekk. Kollna kemm aħna, nistgħu nieħdu lezzjonijiet minn dak li ħareġ mis-survey, mhux biss jien u l-kappillani, li għalihom xi wħud mill-parteċipanti ma naqsux li jagħmlulna xi kritika, iżda wkoll kull saċerdot għandu l-pis tar-responsabiltà tiegħu x’jerfgħa, fil-qosor, għandu jkun “eye-opener” għal kulħadd.

Wieħed mill-aspetti negativi fil-ħajja ta’ xi wħud mill-Kleru, huwa s-sens ta’ frustrazzjoni iżda żgur li wieħed mill-mezzi biex tintrebaħ il-frustrazzjoni hija l-formazzjoni kontinwata, li fuqha tant jinsistu d-dokumenti post konċiljari. Mill-banda l-oħra hemm ħafna aspetti pożitivi li joħorġu mis-survey bħal ma huma t-talb u l-ħidmiet pastorali li għalihom għadd sabiħ ta’ saċerdoti huma ddedikati.

Hemm bżonn ukoll li barra mis-survey li sar fost il-Kleru, isiru surveys oħra anke fost il-lajċi, dwar ċerti problemi li qegħdin jinħassu ħafna fil-pastorali ta’ llum. Il-verità dwarhom għandhom bżonnha u jixraq li jfittxuha mhux biss il-membri tal-Kleru, iżda wkoll kategoriji oħra ta’ nsara, bħal ma huma fost l-oħrajn, il-ġenituri u l-edukaturi. Bħala eżempji ta’ l-isfera li fihom meħtieġa din ir-riċerka, nsemmu l-problemi taż-żgħażagħ, il-futur ta’ l-edukazzjoni, il-ġenerazzjoni zgħażugħa u l-anzjani, eċċ.

Fl-aħarnett, nixtieq nirringrazzja minn qalbi lil min organizza s-survey u għamel studju fuqu, kif ukoll lil partiċipanti kollha.

+ Nikol Ġ. Cauchi
Isqof t’Għawdex

Ad Clerum Nru 360 - Ġunju 2004

Published on June 1, 2004 in 2004.

 Nru. 360

ĠUNJU 2004

Mill-Konċilju ’l hawn fil-kamp tal-Liturġija saru xi esperimenti u xi wħud minnhom taw tabilħaqq xi reżultati tajbin, iżda l-esperimenti m’għandhomx jibqgħu sejrin għal dejjem; fl-aħħar jeħtieġ li tidħol ċerta stabilità u l-funzjonijiet isiru b’mod uniformi u skond direttivi ċari. Barra minn hekk, għall-inqas f’xi pajjiżi daħlu ċerti abbużi, xi wħud minnhom tabilħaqq gravi, kien wasal għalhekk iż-żmien li jkun hemm deċiżjoni awtorevoli li trażżan l-abbużi u tikkontrolla ċerta arbitrarjeta jew kapriċċi ta’ xi individwi.

Fl-opinjoni tiegħi dan il-pass deċiżiv mill-ogħla awtorità tal-Knisja ġie meħħud meta bl-approvazzjoni tal-Papa, fil-25 ta’ Marzu 2004 il-Kongregazzjoni tal-Kult u tas-Sagramenti ħarġet l-Istruzzjoni Redemptionis Sacramentum, u għalhekk hemm bżonn li direttivi mogħtija fiha jiġu obduti u li kulħadd jikkopera biex l-ittra u l-ispirtu ta’ dik l-Istruzzjoni, jiġu rispettati minn kulħadd.

Nixtieq f’din il-ħarġa ta’ l-Ad Clerum, nissottolinja ċerti punti li jolqtu b’mod partikolari lill-Kleru.

1.    Qabel xejn aħna s-saċerdoti għandna nżommu quddiem għajnejna l-kelmiet tad-dokument imsemmi (n.30) “L-uffiċċju li għandhom b’mod partikolari s-saċerdoti fiċ-ċelebrazzjoni ta’ l-Ewkaristisja huwa uffiċċju importanti għaliex hija responsabiltà tagħhom li jippresiedu l-Ewkaristija in persona Christi, billi jassiguraw xhieda u servizz ta’ komunjoni mhux biss għall-komunità li direttament tkun qed tieħu sehem fiċ-ċelebrazzjoni, iżda anke tal-Knisja Universali, li hija parti minn kull Ewkaristija. Iżda ta’ min jilmenta li, minħabba nuqqas ta’ ftehim dwar is-sens ta’ kreattività u ta’ adattament, speċjalment fis-snin li ġew wara r-riforma liturġika post-konċiljari, ma naqsux abbużi, li kienu mottiv ta’ tbatija għal ħafna.”

2.    It-Talba Ewkaristika kollha kemm hi għandha tingħad biss mis-Saċerdot bis-saħħa ta’ l-ordinazzjoni tiegħu u huwa abbuż li xi parti minnha tingħad mid-Djaknu, minn ministru lajk, minn membru individwali tal-fidili jew mill-membri kollha tal-fidili flimkien.

3.    Fil-quddiesa u f’ċelebrazzjoninjiet oħra tal-liturġija ma jistax jingħad Kredu jew Stqarrija tal-Fidi li ma jkunux approvati fil-kotba liturġiċi.

4.    Huwa sew li kulħadd jagħti s-sinjal tal-paċi lil dawk l-aktar qrib tiegħu jew tagħha u li s-saċerdot jagħti s-sinjal tal-paċi lill-ministru sħabu u għal xi raġuni ġusta lil xi wħud mill-fidili waqt li jibqa’ fis-Santwarju, iżda dan għandu jsir malajr u fl-iqsar żmien biex ma tkunx disturbata ċ-ċelebrazzjoni tal-quddiesa.

5.    Iċ-ċelebrazzjoni tal-quddiesa ma tistax tiddaħħal b’xi mod waqt xi ikla jew xi xorta ta’ pranzu u ma għandhiex tiġi ċċelebrata fuq mejda ta’ l-ikel jekk mhux minħabba xi neċessità gravi.

6.    Is-saċerdot ma għandux ikompli sejjer bil-quddiesa qabel ma jkun spiċċa t-tqarbin tal-fidili kollha fil-knisja.

7.    Is-saċerdoti li jikkonċelebraw għandhom jitqarbnu skond in-normi preskritti fil-kotba liturġiċi u għandhom jużaw ostji li jkunu ġew ikkonsagrati fl-istess quddiesa. It-tqarbin biż-żewġ speċi huwa dejjem permess fil-każ ta’ saċerdoti li ma jkunux jistgħu jiċċelebraw jew jikonċelebraw waqt il-Quddiesa. Biex isir tqarbin biż-żewġ speċi lill-membri tal-lajċi, trid tingħata konsiderazzjoni għaċ-ċirkustanzi u ma għandux isir meta jkun hemm l-iċken periklu ta’ profonazzjoni ta’ l-ispeċi mqaddsa. Min ikun se jitqarben ma jistax jitħalla ibill hu l-ostja fil-kalċi bl-inbid u lanqas jirċievi l-ostja bl-inbid fl-idejn. Is-saċerdot li jiċċelebra jista’ jagħmel użu minn diversi kalċijiet f’każ li t-tqarbin isir biż-żewġ speċi waqt konċelebrazzjoni, u wara li jintemm it-tqarbin, id-Demm ta’ Kristu li jibqa’ għandu jiġi kkunsmat mis-saċerdot jew minn ministru ieħor u l-ostji jew jiġu kkunsamati jew jittieħdu fit-tabernaklu.

8.    F’każ ta’ konċelebrazzjoni minn diversi saċerdoti, ir-reċita tat-Talba Ewkaristika għandha tingħad bil-lingwa komuni tas-saċerdot u tal-poplu li jkun preżenti, u dawk is-saċerdoti li ma jkunux jafu l-lingwa u għalhekk ma jistgħux jippronunzjaw it-Talba Ewkaristika, ma għandhomx jikkonċelebraw iżda jattendu għaċ-ċelebrazzjoni bl-ilbies korali.

9.    Il-quddies ma għandux jiġi mmultiplikat kontra n-normi tal-liġi u l-kalċijiet li jintużaw għandhom ikunu magħmula minn materjal solidu, u qabel ma jintużaw għandhom jiġu mbierka minn saċerdot skond ir-riti tal-kotba liturġiċi.

10.    Huwa abbuż li saċerdoti jiċċelebraw il-quddiesa jew riti oħra mingħajr ilbies sagru jew bi stola biss fuq iċ-ċoqqa jew l-abitu komuni tar-reliġjużi jew ilbies ordinarju, anki meta jkun hemm saċerdot wieħed biss. F’okkażjoni ta’ festa, il-paramenti sagri tal-kulur tad-deheb jew fidda jistgħu jintużaw minflok il-kuluri varji iżda mhux minflok il-kulur vjola jew iswed.

+ Nikol Ġ. Cauchi
Isqof t’Għawdex

Ad Clerum Nru 359 - Mejju 2004

Published on May 1, 2004 in 2004.

Nru. 359

MEJJU 2004

Issa li d-dħul ta’ pajjiżna fl-Unjoni Ewropea huwa fatt kompjut, jixraq li anke aħna, bħal bqija taċ-ċittadini l-oħra, nagħmlu r-riflessjonijiet tagħna, sewwa min kien ottimista dwar dan il-pass deċiżiv fl-istorja ta’ Art Twelidna, kif ukoll minn kellu riservi serji dwaru.

Ħadd ma jista’ jlumna jekk nieqfu għal ftit ħin sabiex naħsbu u nipprovaw nifhmu aħjar liema huma l-opportunitajiet u r-responsabbiltajiet ġodda tagħna bħala membri tal-Kleru u tal-Knisja fid-dawl ta’ l-aħħar ġrajjiet li għadda minnhom il-poplu tagħna.

Din mhix l-ewwel darba li qegħdin nagħmlu riflessjoni bħal din, għaliex anki fl-aħħar Kungress Pastorali Djoċesan tas-sena 2003, isemmew wkoll il-problemi u l-possibiltajiet li huma marbuta mar-relazzjoni tagħna ma’ l-Ewropa.

Għalhekk ta’ min jerġtà jiftakar, f’ċerti riżoluzzjonijiet li ħarġu minn dak il-Kungress fosthom:
“Il-kontribut li qegħda tagħti d-djoċesi żgħira tagħna lill-pajjiżi tal-kontinent Ewropew, hu dak li tibgħat xi saċerdoti li għall-inqas għal żmien limitat iwettqu l-ministeru tagħhom f’xi artijiet Ewropej, bħalma huma l-Italja, l-Ingilterra, l-Albanija eċċ. Lil dawn il-Qassisin jeħtieġ li nagħtuhom l-appoġġ tagħna u għal dan il-għan twaqqaf fid-Djoċesi Kumitat biex isegwihom u joffrilhom xi għajnuna fejn tkun meħtieġa.”

Sal-lum il-ġurnata nistgħu ngħidu li l-konnessjonijiet li bħala saċerdoti kellna ma’ pajjiżi ewropej kienu l-iktar ma’ l-Italja u l-Ingilterra, fejn xi wħud minn ħutna qagħdu għal xi żmien jew għadhom jinsabu hemm għall-raġunijiet ta’ studju jew ta’ ħidma pastorali. Iżda issa jeħtieġ li nwessgħu l-orizzonti tagħna u nifirxu ħarsitna iktar ’il bogħod miż-żewġ pajjiżi li semmejna.

Nibdew qabel xejn billi ninteressaw ruħna iktar biex niksbu nformazzjoni, mhux biss dwar l-istorja tal-pajjiżi membri ta’ l-Unjoni Ewropea, iżda wkoll dwar is-sitwazzjonijiet politiċi, ekonomiċi u soċjali tagħhom u fuq kollox dwar ir-reliġjożità tal-popli ewropej u l-attivitajiet li twettaq fihom il-Knisja Kattolika.

Jeħtieġ li nkunu nafu iktar dwar il-komunitajiet kattoliċi li hemm f’diversi pajjiżi fl-Ewropa, anke fejn huma minoranza żgħira, kif ukoll dwar l-organizzazzjoni tal-

ħidma pastorali li għandhom. Bla dubju ta’ xejn, anki aħna nistgħu nitgħallmu ħafna minnhom għaliex f’ċerti aspetti, xi wħud minnhom huma organizzati aħjar minnha u forsi wkoll b’riżorsi ikbar minn tagħna.

Żgur li anki f’dawk il-pajjiżi l-problemi pastorali ma humiex neqsin, bħal ma huma l-isfidi għall-ħajja tal-familja, d-diżorjentament taż-żgħażagħ, in-nuqqas ta’ vokazzjonijiet saċerdotali u reliġjużi eċċ. Dawn il-problemi, għada pitgħada, nsibuhom ma’ wiċċna wkoll f’pajjiżna.

Madanakollu ma għandniex ninsew l-aspetti pożittivi u l-opportunitajiet li jista’ joffrielna l-ġejjieni. Insemmu biss xi ftit minnhom. Naħseb li fil-futur, s-saċerdoti ġodda jkunu jistgħu jieħdu korsijiet ta’ perfezzjonament f’xi wħud mill-universitajiet ewropej, barra minn dawk ta’ Ruma kif kienu jagħmlu s’issa.

Fl-ewwel snin wara l-ordinazzjoni jkunu jistgħu jagħżlu xi pajjiż minn dawk li huma membri ta’ l-Unjoni Ewropea biex għal xi żmien iwettqu hemm il-ministeru saċerdotali tagħhom, jew imorru bħala “supply priests” fil-vaganzi.

Nistħajjel li għad jespandi wkoll it-turiżmu reliġjuż fl-Ewropa f’żewġ direzzjonijiet, jiġifieri, kemm rigward it-turisti li jiġu pajjiżna, kif ukoll in-nies tagħna li jżuru postijiet ta’ interess reliġjuż, fil-kontinent Ewropew.

Matul Mejju, x-xahar tal-Madonna, niftakru biex insaħħu fina u nħeġġu fl-insara, l-imħabba u d-devozzjoni lejn il-Verġni Marija. Fost l-oħrajn ta’ min jinsisti dwar ir-reċita tar-Rużarju ta’ kuljum, l-erbat ta’ qabel Santa Marija u l-konsagrazzjoni lill- Qalb ta’ Marija, fil-konklużjoni tax-xahar.

+ Nikol Ġ. Cauchi
Isqof t’Għawdex