Nizzel in-newsheet ta’ Settembru min hawn
Archive for August, 2011
Ilbieraħ, it-Tlieta 23 ta’ Awwissu 2011 tħabbret il-mewt tas-saċerdot Mons Dward Bondì Dalli, mir-Rabat, Għawdex, fl-għomor ta’ 97 sena. Dun Dward kien l-aktar saċerdot anzjan fid-djoċesi. Hu ġie ordnat saċerdot fil-31 ta’ Lulju 1938.
Il-funeral tiegħu se jsir għada, il-Ħamis 24 ta’ Lulju, fil-Bażilka ta’ San Ġorġ. Fl-4.00pm il-fdalijiet ta’ Dun Dward se jkunu esposti għar-rispett u għat-talb fil-knisja ta’ San Ġakbu, mnejn jitlaq il-korteo funebri fl-4.30pm għall-bażilka ta’ San Ġorġ, fejn Mons Isqof Mario Grech imexxi l-quddiesa tal-funeral fil-5.00pm. Nitolbu lill-Mulej Alla jilqgħu fil-ferħ tas-Sema. RIP
18/2011
PASTORAL LETTER
OF H.E. MGR MARIO GRECH
BISHOP OF GOZO
ON THE OCCASION OF THE FEAST OF
THE ASSUMPTION OF OUR LADY
2011
A FOUNTAIN OF RUNNING WATER
My Dear Brethren,
Some time ago I met a man who intimated to me his great wish to meet someone who would talk to him about God. At the same time, with a sad facial expression he told me how difficult it has become nowadays to find someone who marvels at the beauty, the goodness and the holiness of God! Have we become so detached from God? Is it not a matter for concern that God’s absence from our minds and hearts deadened our need to refer to Him? Have we so much lost our thirst for God that we have become unable to refer to Him? Continue reading >>
18/2011
ITTRA PASTORALI
TAL-E.T. MONS MARIO GRECH
ISQOF TA’ GĦAWDEX
FL-OKKAŻJONI TAL-FESTA TA’
MARIJA MTELLGĦA S-SEMA
2011
GĦAJN TA’ ILMA ĠIERI
Għeżież uliedi,
Ftit ilu ltqajt ma’ raġel li fissirli x-xewqa kbira tiegħu li jiltaqa’ ma’ xi ħadd li jista’ jitkellem miegħu dwar Alla. Imma fl-istess waqt b’dieqa fuq wiċċu qalli kemm sar diffiċli li llum issib min jitkellem dwar il-ġmiel, it-tjubija u l-qdusija ta’ Alla! Huwa minnu li sirna daqshekk xotti dwar Alla? Mhuwiex ta’ tħassib il-fatt li f’moħħna u f’qalbna hemm dan il-vojt ta’ Alla illi ma nħossux il-ħtieġa li nirreferu għalih? Huwa nuqqas ta’ aptit li nitkellmu dwar Alla, jew għax sirna ma nafux niftħu fommna dwaru?
Faqar spiritwali
Inħoss li bl-osservazzjoni li għamilli, dan ir-raġel laqat il-musmar fuq rasu. Il-faqar spiritwali jinħass sewwa. L-injoranza dwar Alla saret grassa. Il-vojt ta’ Alla f’ħajjitna kkaġuna għadd ta’ ħofor oħra: fil-kamp tad-drittijiet tal-bniedem – bħalma huwa d-dritt għall-ħajja –, fil-familja, fid-dinja tax-xogħol, u fl-ekonomija. L-indifferenza għal Alla hija r-raġuni għaliex il-bniedem tal-lum, għalkemm jaf ħafna, ma ntebaħx li mhux jara ’l bogħod! Is-soċjetà, għalkemm qed toffri għadd ta’ soluzzjonijiet, qiegħda wkoll tfaqqas problemi aktar serji propju għax qed twarrab lil Alla. Nafu b’ħafna persuni mweġġgħa għax sabu ruħhom imwarrba u maqbuża. Warrabna lil Alla, warrabna lill-bniedem! Ħassarna x-xbieha ta’ Alla u b’konsegwenza t’hekk ħassarna l-bniedem! Il-fatt li qed ninsew min hu Alla qed isuqna f’direzzjoni li ninsew kemm jiswa l-bniedem u dak kollu li jmiss mal-bniedem. Illum mhux biss tlifna lil Alla, imma tlifna lill-bniedem. Illum mhux biss ma nsibux ma’ min tista’ titkellem bis-sens dwar Alla, imma sar ukoll diffiċli titkellem dwar dak li huwa veru, tajjeb u ġust!
In-nixfa spiritwali tinħass ukoll fil-Knisja tagħna. Xi drabi nħoss li hemm reżistenza biex il-Knisja tiġġedded. Min jixtieq li l-Knisja tibqa’ vetrina tat-tradizzjonijiet reliġjużi mhux veru li jħobb il-Knisja. Għandna wisq familjarità żejda mal-Knisja u fil-Knisja – kif niċċelebraw is-sagramenti, ir-rispett lejn it-tagħlim tal-Knisja… Il-kunfidenza żejda ġġib magħha l-abbużi, anki fi ħwejjeġ qaddisa!
Hemm diversi raġunijiet għaliex sirna sajmin minn Alla. L-esperjenza tixhdilna li l-“għeja” spiritwali fost l-Insara qed tinfirex. Oħrajn huma pastoralment mitfijin. Għal ħafna t-twemmin Nisrani kien tiċpisa ħafifa – għamlet ix-xita u ħaslitu! Oħrajn qed jissaħħru wara twemmin ieħor bir-riskju li joħorġu mill-Knisja Kattolika u jixxierku ma’ xi knisja oħra, reliġjon oħra jew setta. Hemm ukoll dawk li tilfu l-fidi u nnamraw mat-twemmin tad-dinja li ħafna drabi jbarri lil Alla – għax is-sekulariżmu u l-lajċiżmu huma “reliġjonijiet ċivili” ġodda. Continue reading >>
Uħud mill-istqarrijiet li għamel f’dawn l-aħħar snin l-Isqof Mario Grech dwar l-abbużi sesswali fuq il-minuri.
1. Note sent to the Times of Malta: “re. your query Bishop Mario Grech was not a member of the Response Team in the 2003 case. However he was on the response Team when the case was presented again. In the course of this second inquiry Bishop Grech resigned from his post in November 2005 when he was nominated Bishop” (10th August, 2011).
2. Mons. Isqof qal lill-Kappillani li jekk ikollhom xi informazzjoni dwar abbuż sesswali fuq minuri minn xi funzjonarju pastorali ma nistgħux nerfgħu r-responsabiltà u għalhekk għandhom jistiednu lil min jagħtihom informazzjoni bħal din biex iwassluha lill-Isqof u jħeġġuhom ukoll biex jinfurmaw lill-pulizija (Minuti laqgħa tal-Kulleġġ tal-Kappillani, 3 ta’ Awwissu 2011).
3. “Bishop Grech insists that all members of the Church, clergy and laity alike, are in duty bound to cooperate with the ecclesiastical and civil authorities investigating similar cases (of sexual abuse of minors)”. (Statement by Bishop Grech published by Times of Malta, 4th June 2011).
4. “Kull abbuż sesswali fuq il-minuri huwa ħażin u kundannabbli, irrispettivament jekk min iwettqu tkunx persuna lajka, reliġjuża jew saċerdot. L-abbużi sesswali għandhom jiġu denunzjati lill-awtoritajiet kompetenti, partikularment lill-pulizija” (Diskors li għamel l-Isqof Mario Grech fil-konklużjoni tal-Konferenza Nazzjonali “Is-Sbuħija tal-Ġisem. Lejn it-Teoloġija tal-Ġisem”, 31 ta’ Ottubru 2010).
5. “Imbagħad hemm mġieba skandaluża, bħalma huma skandli koroh l-abbużi fil-Knisja, partikularment l-abbużi sesswali mwettqa minn membri tal-kleru jew reliġjużi. Abbużi ta’ din ix-xorta, iktar u iktar jekk ikunu involuti l-minorenni, jagħmlu ħsara enormi u qed ikissru l-kredibilità tal-Knisja”. (Omelija li Mons Isqof Mario Grech għamel waqt il-Pontifikal tal-10 ta’ Frar 2010 fil- Munxar).
6. “Quddiem il-periklu ta’ abbużi sesswali, xejn ma nistgħaġeb jekk ’il quddiem jiġi xi ħadd u jgħidilna biex ma nibagħtux lil uliedna għad-duttrina jew il-Museum; biex it-tfal tagħna ma jibqgħux jaqdu l-altar bħala abbatini; biex ma nħalluhomx imorru fl-iskejjel tal-Knisja… għax jistgħu jmissuhom!!! Mhux qed ngħid li fil-Knisja ma hemmx dawn il-perikli! Imma nixtieq nara fi ħdan kategoriji u professjonijiet oħra fis-soċjetà tagħna dik l-istess rigorożità u serjetà li għandha l-Knisja llum biex imġibiet bħal dawn jiġu mrażżna. Filwaqt li għal darb’oħra nikkundanna kull forma ta’ abbuż sesswali, partikularment fuq il-minuri, nagħti kelma li meta nkun naf b’imġieba bħal din fil-kamp pastorali, jien naġixxi. Min-naħa l-oħra, mhux ġust li jekk jiżbalja wieħed, miegħu jeħel kulħadd”. (Omelija ta’ Mons Isqof Mario Grech fl-okkażjoni tas-Solennità ta’ San Ġużepp, Parroċċa Qala – Il-Ħamis, 18 ta’ Marzu 2010).
7. “Da parti tagħha, il-familja kif ukoll dawk l-istituzzjonijiet li jassistu l-familji fil-formazzjoni u l-kura tal-ulied, bħalma huma l-iskejjel, iġorru fuq spallejhom id-dmir li jħarsu u jippromwovu d-drittijiet tat-tfal. Huwa allarmaneti li llum għadhom isiru allegazzjonijiet li f’ċerti istituzzjonijiet, bħalma huma xi familji u xi skejjel, għad hemm min jagħmel vjolenza fiżika u morali fuq it-tfal. Inċidenti bħal dawn għandhom jiġu denunzjati lill-awtorità” (Messaġġ tal-Isqof Grech fl-okkażjoni taċ-Ċerimonja tal-Għoti tal-Premju “Qalb tad-Deheb”, 25 ta’ Jannar 2008).
8. “Ix-xhieda tagħna hija importanti ħafna għax issaħħaħ il-kelma tagħna. Daqstant ieħor tkun detrimentali xhieda skandaluża. Nagħmel referenza għall-allegazzjonijiet ta’ abbużi sesswali minn funzjonarji pastorali. Fil-preżent fid-djoċesi tagħna s-saċerdot normalment huwa fdat. Nibżgħu għal din il-fiduċja. Imġieba skorretta mhux biss tagħmel ħsara gravi lill-vittmi, imma tkisser il-kredibilità tal-presbiterju kollu, aktar u aktar jekk din l-imġieba tirriżulta waqt l-azzjoni liturġika. Fil-Provinċja Ekkleżjastika Maltija għandna Policy li jien obbligat insegwi; imbagħad hemm ukoll istruzzjoni mill-Kongregazzjoni tal-Fidi li tgħid li jekk l-isqof ikun mgħarraf b’xi inċidenti bħal dawn, huwa fid-dmir li jikkomunika magħhom” (Diskors ta’ l-Isqof Mario Grech fil-laqgħa tal-bdil tal-Awguri mas-saċerdotita, 5 ta Jannar 2008).
9. “It-tfal għandhom dritt illi ma jkunux abbużati, la fiżikamanet, la psikoloġikament, la sesswalment u lanqas emozzjonalment. Minn tagħrif li għandi, quddiem l-Aġenzija Appoġġ hemm ħames mitt każ jistennew li jiġu trattati. Possibbli ma nistgħu nagħmlu xejn biex dawn il-każijiet jiġu investigati fi żmien qasir? L-ewwel nett ħalli nneħħu darba għal dejjem l-idea li min qed jagħmel dan l-isfreġju fuq uliedna jibqa’ frank; imbagħad biex ngħinu lil dawn il-vittmi jirkupraw dimensjoni importanti li tista’ tħallihom immarkati ħajjithom kollha! Għalina li niftaħru li għandna ċiviltà li tiddefendi d-drittijiet tat-tfal, dawn huma drittijiet li jeħtieġu azzjoni immedjata. Mentri xi drabi nkunu nafu li qed jiġru u nagħlqu fommna u għajnejna!” (Omelija tal-Isqof M Grech, festa tat-Twelid tal-Madonna, Xagħra – 8 ta’ Settembru 2006).
10. “Għandna t-tfal li qed jiġu vittimizzati. Ħafna drabi meta nitkellmu dwar it-tfal bħala vittmi jiġina f’moħħna l-abbuż sesswali tat-tfal, jew l-abbuż fiżiku, jew psikoloġiku tat-tfal. Iva, dawn huma affarijiet ħżiena, u hemm bżonn illi niqfulhom, ikunu ġejjin minn fejn ġejjin. U hemm bżonn illi nsemmgħu leħinna biex uliedna jiġu mħarsa u rispettati” (Omelija tal-Isqof Mario Greċh, Festa ta’ Santa Margerita, Sannat – 23 ta’ Lulju 2006).
L-URĠENZA TA’ EVANĠELIZZAZZJONI ĠDIDA F’PAJJIŻNA
Omelija ta’ Mons Isqof Mario Grech
Festa ta’ San Ġużepp
Parroċċa Qala – Il-Ħadd 7 ta’ Awwissu 2011
Progress fix-xjenzi u rigress fil-fidi
Qegħdin ngħixu fi żmien meta l-bniedem kulma jmur qed jagħraf il-ħiliet tiegħu u għalhekk iħossu aktar rajh f’idejh u indipendenti. L-awtonomija hija sabiħa, imma mhux meta hija awtonomija minn Alla! Fil-fatt aktar ma jgħaddi ż-żmien il-bniedem lanqas qed iħoss il-bżonn li jagħmel riferiment għal Alla. Aktar ma jeklissa Alla, aktar jeklissaw il-verità u t-tajjeb; aktar ma jinħbew il-verità u t-tajjeb, aktar joktru l-gidba u l-ħażen. Mhux biss qed jitwarrab Alla, imma għaddej attakk frontali kontra Alla ta’ Sidna Ġesù Kristu u dak kollu li jmiss ma’ Alla.
Fil-motu proprju Ubicumque et semper li bih f’Settembru li għadda waqqaf il-Ministeru għall-Evanġelizzazzjoni l-Ġdida, il-Papa Benedittu XVI josserva li fis-soċjetajiet u l-kulturi li għal sekli sħaħ kienu magħġunin bil-Vanġelu għaddej proċess ta’ distakk tal-fidi! Huwa minnu li l-progress tax-xjenza u tat-tekonolġija, il-kisba ta’ għadd ta’ libertajiet u l-iżvilupp medjatiku kienu kisbiet pożittivi. F’ċertu sens servew bħala stimoli biex il-Knisja tagħti r-raġuni tat-twemmin tagħha. Huwa diskors ieħor jekk imbagħad bħala Nsara konniex kapaċi nagħtu din it-tweġiba! Continue reading >>
SEHEM IŻ-ŻGĦAŻAGĦ FIL-KNISJA LLUM
Omelija ta’ Mons Isqof Mario Grech
Festa ta’ San Lawrenz
Parroċċa San Lawrenz – Il-Ħadd, 31 ta’ Lulju 2011
Iż-żgħażagħ huma l-futur tagħna. Il-ġejjieni tal-Knisja u tas-soċjetà jiddependi mill-ġenerazzjoni żagħżugħa tal-lum – mhux biss għax iż-żgħażagħ huma l-irġiel u n-nisa ta’ għada, imma wkoll għax iż-żgħożija hija bħal għarbiel fejn issir l-għażla tal-valuri li ser imexxu s-soċjetà ta’ għada; hija forġa fejn jinħmew l-istili tal-ħajja ta’ għada; hija laboratorju fejn jissawru l-imħuħ u l-qlub tal-ġenerazzjoni futura. Fuq kollox, fiż-żgħożija jitqiegħed il-pedament tal-ħajja ekkleżjali u soċjali!
