Archive for the 'Speeches' Category

Mons. Isqof Mario Grech jitkellem dwar l-Edukazzjoni għas-Sesswalità

L-Edukazzjoni għas-Sesswalità

himher.gif

Jekk fl-imgħoddi kellna kultura li kienet tiddisprezza l-ġisem daqslikieku dan kien xi theddida għad-dimensjoni spiritwali tal-bniedem, illum morna fl-estremità l-oħra fejn il-kult tal-ġisem sar tant eċċessiv li f’ħafna każi l-ġisem (u s-sesswalità) saru oġġett ta’ konsum u ta’ qligħ, tant li għandna min bla ebda skruplu jiskapriċċa aspett daqshekk “sagru” tal-bniedem biex jagħmel negozju.

Fil-viżjoni Nisranija tal-bniedem, il-ġisem mhux għajn ta’ ħażen, imma għandu funzjoni partikulari biex jgħin lill-persuna tgħix ħajjitha b’mod sħiħ.  Il-ġisem mhux xi piż jew kundanna li rridu nerfgħu, imma huwa meħtieġ biex il-bniedem ikun jista’ jgħix is-sejħa tiegħu jew tagħha biex jidħol f’relazzjoni mal-oħrajn.  Fi kliem ieħor, il-ġisem bis-sesswalità propja tiegħu huwa essenzjali biex persuna tkun tista’ tesprimi mħabbitha, u frott ta’ din l-imħabba, tasal biex tingħata.  Fil-fatt, il-ġisem hu meħtieġ biex jikxef il-bniedem u għalhekk ma nistgħu nippermettu ebda sfruttament jew użu ħażin tal-ġisem, għax jekk jiġri hekk, flok ma jagħni l-ġisem tal-bniedem, ifaqqru. Continue reading >>

Forum għall-Health Care Professionals

forum-ghall-health-care-professionals-2.jpg

forum-ghall-health-care-professionals-1.jpg

Ritratti: Photocity, Valletta

Dalgħodu fl-Isptar Mater Dei f’Tal-Qroqq inżamm Forum għall-Health Care Professionals organizzat mill-Kummissjoni ġdida Pastorali mal-Ħaddiema fil-Qasam tas-Saħħa, fi ħdan l-Arċidjoċesi ta’ Malta. Mons. Mario Grech, Isqof ta’ Għawdex, għamel diskors bit-tema: Il-kura b’wiċċ uman.

IL-KURA B’WIĊĊ UMAN

Diskors tal-E.T. Mons. Mario Grech, Isqof ta’ Għawdex
Forum għall-Health Care Professionals, Sptar Mater Dei, Tal-Qroqq
It-Tlieta 4 ta’ Frar 2014

Tkun għadek ma xriftx fl-Isptar Mater Dei meta mnifsejk jaħbtu jingħalqu għax tibda xxomm xamma partikulari – ir-riħa ta’ konċentrazzjoni umana.  Mixja mgħaġġla fis-swali tal-isptar iġġibna wiċċ imb’wiċċ mal-bniedem fl-awtentiċità tiegħu.  Kull sodda hija pedestall li jerfa’ l-bniedem, li għalkemm huwa mneżża’ mill-ġmiel artifiċjali u għeri mhux biss minn ħwejġu imma wkoll minn saħħtu, jibqa’ liebes id-dinjità umana tiegħu.  Anzi, il-mard mhux biss huwa kawża li twasslu biex jidħol l-isptar, imma jikxef ukoll il-verità, anki jekk iebsa, dwar il-bniedem: li l-bniedem iġorr natura umana dgħajfa li l-ħin kollu tgħajjat għall-imħabba.  Għalhekk, l-isptar huwa post ipprivileġġjat, kemm għax joffri l-kura medika, imma fuq kollox għax joffri l-ospitalità lil dawk li jkunu qed iġarrbu t-tbatija tad-dgħufija tal-ħajja.

Mhux b’kumbinazzjoni li etimoloġikament il-kelma sptar hija relatata mal-kelma ospitalità, fis-sens li l-isptar huwa dak il-post li joffri wiċċ, vuċi u ġesti li għandhom il-ħila jagħtu kura partikularment meta l-marda hija deġenerattiva, kronika, irriversibbli jew terminali.  L-isptar huwa dik l-istituzzjoni li toffri serħan il-moħħ liċ-ċittadin li jekk jimrad, ser isib min jilqgħu bħala persuna unika u rrepetibbli.  Dak l-isptar li mhux ospitabbli, mhuwiex sptar!  Naturalment l-ospitalità ma tiddependix mill-arkitettura jew mit-tiżjin, imma mill-operaturi sanitarji li huma r-ruħ umana tal-isptar.

Għaldaqstant, l-isfida ta’ kull istituzzjoni sanitarja mhix biss li teċċella f’dak li għandu x’jaqsam max-xjenza medika, imma wkoll li tkun istituzzjoni umana.  Għalhekk wieħed ma jistax ma japprezzax l-impenn tagħkom biex tkomplu tiżguraw li l-kura jkollha wiċċ uman.

Continue reading >>

Diskors lis-Saċerdoti ta’ Mons. Isqof Mario Grech

Kif nara l-Knisja lokali llum

 

Diskors tal-Awguri lis-Saċerdoti
Mons. Mario Grech, Isqof ta’ Għawdex
Seminarju tal-Qalb ta’ Ġesu, 18 ta’ Jannar 2014

 

“Kif nistgħu ngħannu l-għana tal-Mulej f’art barranija?” (Salm 137:4). Dan mhux biss it-tinwiħ tal-Lhud fl-eżilju f’xatt ix-xmajjar ta’ Babel, imma hija wkoll il-karba ta’ diversi Nsara f’pajjiżna li fiċ-ċirkustanzi li qegħdin fihom bħal jissuspettaw li t-tempju, li hu l-għamara t’Alla fost il-bnedmin, qed jiġġarraf u li kull ma jmur l-Insara qed isiru minoranza f’art barranija.

Titwila ħafifa lejn l-istili ta’ ħajja li ġmielhom qed jaqbdu l-art, il-bidla fil-mentalità u fl-attitudnijiet, ċerti żviluppi li qed iseħħu fis-socjetà, il-produzzjonijiet tal-liġijiet li qed ikollna eċċ., tindika biċ-ċar li mhux biss għaddejja bidla mgħaġġla, imma wkoll li d-din Nisrani mhux popolari daqskemm jidher, u li l-appartenenza lejn il-Knisja qed tonqos bil-ħodon. Irridu nammettu li għadd ta’ drabi aħna poplu reliġjuż fl-apparenza u l-prattika reliġjuża aktar hija riżultat ta’ konvenjenza milli espressjoni ta’ konvinzjoni. Barra minn hekk, il-Knisja ma għadhiex l-unika kattedra tat-tagħlim, iktar u iktar tal-etika u l-morali għax fis-socjetà hawn agenziji oħra, reliġjuzi u lajci, li joffru l-prodott tagħhom u għalhekk il-Kattoliċi ma għadhomx ikantaw solo imma f’kor ta’ vuċijiet varji u ħafna drabi dissonanti. F’dan il-kuntest ġie li smajt Insara, anke presbiteri, jistaqsu: “Kif nistgħu ngħannu l-għana tal-Mulej f’art barranija?”.

Il-messaġġ tiegħi lil dawn l-insara huwa wieħed pożittiv u kollu tama kif kienet il-komunikazzjoni li għamel Ġeremija lil-Lhud fl-eżilju meta qalilhom: “Dan jgħid il-Mulej ta’ l-eżerċti, Alla ta’ Iżrael, lill-itturufnati li jien itturufnajt minn Ġerusalemm lejn Babilonja: ‘Ibnu djar u għammru fihom; ħawwlu ġonna u kulu frotthom; iżżewwġu n-nisa u nisslu subien u bniet; agħżlu nisa għal uliedkom u żewwġu lill-bniet tagħkom, biex jildu subien u bniet. Oktru hemm, u tonqsux fl-għadd. Fittxu l-ġid tal-pajjiż li tturufnajtkom fih, u itolbu lill-Mulej għalih, għax il-ġid tiegħu jkun il-ġid tagħkom” (Ġer. 29:5-7). Continue reading >>

Divorzjati li jerġgħu jiżżewġu - Suġġett għas-Sinodu li ġej

Traduzzjoni mit-Taljan ta’ artiklu ta’ Mons. Isqof Mario Grech li deher fil-ħarġa ta’ Ottubru 2013 tar-rivista “Missione Oggi”:

http://www.laikos.org/MG_Divorzjati_Ott-2013.htm

Ir-Riforma tas-Saħħa u l-Foqra: Intervent ta’ Mons. Isqof Mario Grech

IR-RIFORMA TAS-SAĦĦA U L-FOQRA

Intervent waqt Dibattitu Nazzjonali dwar ir-Riforma fis-Servizz tas-Saħħa
organizzat mill-Kamra tal-Kummerċ

Kamra tal-Kummerċ, il-Belt Valletta
Il-Ġimgħa 17 ta’ Jannar 2014


Meta qegħdin nitkellmu dwar is-servizz tas-saħħa fis-soċjetà tagħna, fil-fehma tiegħi, qegħdin nittrattaw dwar id-deheb nazzjonali.

L-ewwel nett għaliex iċ-ċittadini morda għandhom ikunu l-għożża tan-Nazzjon. Il-kobor tal-pajjiż ma jitkejjilx minn dak li hemm maħżun fit-teżor, jew minn kemm tkun sejra tajjeb l-ekonomija, imma nazzjon ikun kbir daqskemm jagħraf irawwam u jħares ċiviltà umana fejn id-dinjità ta’ kull persuna hija miżmuma ’l fuq. Huwa fatt magħruf li soċjetà hija umana daqskemm jirnexxilha tagħti attenzjoni liż-żgħir, lill-fqir u lill-emarġinat. Fost dawn hemm il-morda li huma l-ifqar fost il-fqar.

Barra minn hekk, il-persuna marida ħafna drabi hija risorsa għal dawk li jkunu madwarha, għaliex jekk il-mard jgħakkes lill-bniedem fiżikament, jimmaturah spiritwalment fis-sens li l-bniedem marid jaf imur għal dak li huwa essenzjali u neċessarju. Huwa minnu li xi drabi l-mard ma jħallikx tirraġuna; imma huwa minnu wkoll li s-sodda tal-mard hija skola ta’ għerf.

Imma l-argument dwar is-servizzi tas-saħħa jqarribna letteralment lejn id-deheb, għaliex meta nħallu l-liġi tas-suq tiddetta l-kwalità u l-metodu tal-kura, minn servizz eminentament uman, isir negozju. Filwaqt li s-soċjetà għandha tħossha midjuna lejn dawk l-operaturi sanitari li huma replika tas-Sammaritan it-tajjeb għax taw ħajjithom biex jikkuraw lill-morda, huwa fatt magħruf li xi wħud, meta messew mal-qasam tas-saħħa (kliniċi, professjoni medika, industrija farmaċewtika, riċerkaturi etċ), sabu “bir tad-deheb”. Fejn qabel it-tabib kien jaqdi lil marid biex jerġa’ jieħu s-saħħa, illum hemm każi fejn il-marid qiegħed hemm biex it-tabib isir aktar b’saħħtu ekonomikament. Ftit ġimgħat ilu, waqt li kien qed jagħmel l-orazzjoni akkademika fl-okkażjoni ta’ waħda miċ-ċerimonji tal-gradwazzjoni, il-Professur Nikolai J. Attard osserva li: “medical and pharmaceutical disciplines (are) today a multi-million euro business. While acknowledging the role of industry in promoting research, one must also caution against relentless drive in improving its economic profile on the stock market …. Many times we observe initiatives that are defintely not focused on the patient’s well being …. Many dentists subscribe to this idea and view osseointegration as a fast and guaranteed way of lining their pockets”. 

Imbagħad Prof. Attard ikompli jistaqsi: “Aren’t we all aware of the pricing of medications, or of interventions that are exorbitantly priced, or of recent events where companies sugar-coated their research with profound implications on the well-being of patients?” Continue reading >>

L-Isqof Mario Grech jitkellem dwar id-drittijiet tal-persuni b’diżabbiltà

EBDA PERSUNA MA HIJA ĠEBLA SKARTATA

Diskors tal-Isqof Mario Grech li sar it-Tnejn 9 ta’ Diċembru 2013 waqt Konferenza organizzata mill-Federazzjoni Għawdxija għall-Persuni b’Diżabbiltà fl-okkażjoni tal-Jum Internazzjonali tal-Persuni b’Diżabbiltà.

“Biex nifhmu liema direzzjoni nixtiequ nagħtu lis-soċjetà f’dak li għandu x’jaqsam mal-persuni b’diżabbiltà, hu importanti li nżommu quddiem għajnejna minn fejn tlaqna – għax mhux dak kollu li nkiseb fis-snin li għaddew huwa garantit li jibqa’.

Per eżempju, fi Sparta, tfajjel li kien ikollu xi nuqqas kien jinqatel; imbagħad f’kulturi oħra – anke dawk aktar reċenti – persuna b’diżabbiltà kienet tiġi skartata u moħbija. Irridu nammettu li llum mhux biss għad għandna ħjiel ta’ din il-kultura li termaġina lill-persuni b’diżabbiltà – kultura li tkaxkar saqajha biex tagħraf id-drittijiet fundamentali ta’ dawn iċ-ċittadini bi bżonnijiet speċjali; imma saħansitra qed jerġa’ jerfa’ rasu l-ispettru tal-qerda tal-ħajja li, skont ċerti kalkoli, titqies li mhix perfetta! Biżżejjed insemmu l-proposta ta’ liġi approvata dan l-aħħar mis-Senat tal-Belġju li tirrikonoxxi d-dritt tal-ewtanasja lill-minuri li jkunu f’qagħda ta’ tbatija fiżika, inkurabbli u f’fażi terminali. F’dawn il-każijiet, il-kunsens tal-minuri jrid ikun akkumpanjat b’ċerifikat tal-psikologu li jiċċertifika li l-minuri għandnu “kapaċità ta’ ġudizzju”. Naqbel ma’ min sejjaħ din il-liġi bħala “qabża lura fil-livell taċ-ċiviltà.” Continue reading >>

Diskors ta’ Mons Isqof Grech lis-saċerdoti Għawdxin

“GĦASSIES, FIEX INHU L-LEJL?”

Diskors ta’ Mons Isqof Mario Grech
Laqgħa tal-bdil tal-awguri mas-saċerdoti
Seminarju tal-Qalb ta’ Ġesù – Is-Sibt 7 ta’ Jannar 2012

Sfidi u tiġdid
“Għassies, fiex inhu l-lejl?” (Is 21,11) staqsew ħerqana l-Edomiti li kienu mxekla fl-eżilju tal-Babilonja. Din l-istess mistoqsija qed jagħmlu l-Insara ta’ rieda tajba li qed jaħbtu jaqtgħu qalbhom minħabba l-lejl mudlam li għaddejja minnu l-Knisja bħalissa! Huwa minnu li l-prattika reliġjuża qed tonqos. Il-Maġisteru sikwit qed jiġi kkuntestat. Stili ta’ ħajja li huma f’kuntrast mal-Liġi t’Alla huma aċċettati. Skandli minn nies tal-Knisja. Individwi li qed jabbandunaw il-fidi. Quddiem dawn il-fenomeni bir-raġun tasal f’widnejna l-mistoqsija: għassies, fiex inhu l-lejl? Continue reading >>

Konferenza Nazzjonali “Biżżejjed għal Kulħadd” - Diskors ta’ Mons Isqof Grech

ŻVILUPP UMAN SOSTENIBBLI

Dalgħodu, is-Sibt 17 ta’ Diċembru 2011, fil-Kurja t’Għawdex saret it-tielet sessjoni tal-Konferenza Nazzjonali “Biżżejjed għal Kulħadd” dwar ir-riżorsi ambjentali u l-iżvilupp sostenibbli f’pajjiżna, organizzata mill-Kummissjoni Interdjoċesana Ambjent. Il-laqgħa ta’ dalgħodu nfetħet b’diskors mill-E.T. Isqof Mario Grech:

“Minkejja li fl-aħħar kwart ta’ seklu rajna reviżjoni importanti dwar x’nifhmu bi żvilupp, nibża’ li fostna fadal minn għadu bil-kunċett ta’ “żvilupp produttivista”, fis-sens li f’ċerti mħuħ għadu jipprevali l-mudell li jiffavorixxi l-aspett ekonomiku, il-kwantità tal-produzzjoni u tal-konsum b’detriment għall-aspetti soċjali, kulturali u ambjentali! Fis-soċjetà tagħna teżisti l-kultura li żvilupp ifisser li tirreġistra l-profitti biex hekk jitkattar il-ġid ekonomiku, imma, kif josserva l-Papa Benedittu XVI fl-aħħar enċiklika tiegħu Caritas in veritate, “profit is useful if it serves as a means towards an end that provides a sense both of how to produce it and how to make good use of it. Once profit becomes the exclusive goal, if it is produced by improper means and without the common good as its ultimate end, it risks destroying wealth and creating poverty”.

F’dan il-kuntest, napprezza l-inizjattiva tal-Kummissjoni Interdjoċesana Ambjent li qed torganizza din il-Konferenza Nazzjonali li, fost ħwejjeġ oħra, qed tiddiskuti l-kunċett ta’ żvilupp li għandu jitħaddem mill-bniedem illum. Continue reading >>